‘Mensen laten na aan de universiteit omdat ze er veel aan te danken hebben’
Mensen krijgen steeds meer oog voor goede doelen als ze nadenken over hun nalatenschap. Notaris Erna Kortlang uit Leiden helpt mensen die willen nalaten of schenken aan de universiteit. ‘Je kan het zo gek niet bedenken of het is mogelijk.’
De 65-plussers van Nederland bezitten gezamenlijk 955 miljard euro, berichtte Nieuwsuur onlangs. Al dat geld gaat de komende jaren naar hun erfgenamen. Notaris Erna Kortlang van Teekens Karstens advocaten notarissen uit Leiden ziet de vragen over nalaten en schenken steeds complexer worden. ‘De naoorlogse generatie heeft veel vermogen verworven, bijvoorbeeld doordat ze een bedrijf hebben groot gemaakt of een woning bezitten die enorm in waarde is gestegen. Maar ook zijn er nieuwe gezinsvormen, waardoor het aantal erfgenamen toeneemt en testamenten complexer worden.’
Toch zijn erfgenamen lang niet altijd kinderen. Een universiteit, goed doel of culturele instelling kan ook in het testament worden opgenomen als erfgenaam. ‘Voor mensen zonder kinderen was dit altijd al populair’, zegt Kortlang, ‘maar we zien dat ook mensen met kinderen en grote vermogens meer oog krijgen voor liefdadigheid. In de regio Leiden laten veel mensen na aan de Universiteit Leiden, omdat ze beseffen hoeveel ze eraan te danken hebben. Het is de plek waar ze de vaardigheden en kennis hebben opgedaan waarmee ze later vermogen vergaard hebben.’
Erfgenaam of legataris
Wanneer een persoon of instelling wordt aangemerkt als erfgenaam, wordt de erfenis evenredig verdeeld over het aantal erfgenamen. Maar het is ook mogelijk om een specifiek bedrag na te laten: een legaat. Kortlang: ‘Daarin kun je eindeloos variëren. Het is mogelijk om verschillende legaten in je testament op te nemen, en wat overblijft onder erfgenamen te verdelen. Je kan het zo gek niet bedenken of het is mogelijk.’
Wie heel concrete ideeën heeft over nalaten, kan een fonds op naam oprichten. ‘Het gaat dan om een substantieel bedrag dat wordt nagelaten voor een specifiek doel. Denk bijvoorbeeld aan onderzoek in een specifieke studierichting. Ook daarin zijn weer allerlei mogelijkheden en de relatiemanagers van het LUF kunnen je helpen met het vormgeven van zo’n fonds.’
Schenken bij leven
Een andere optie die aan populariteit wint, is om bij leven al te schenken aan de universiteit. ‘Een voordeel daarvan is dat het fiscaal aftrekbaar is’, zegt Kortlang. ‘Wanneer je minimaal vijf jaar een periodieke schenking doet aan een ANBI-instelling, zoals het LUF, dan mag je het geschonken bedrag in mindering brengen op je inkomstenbelasting.’
In de gesprekken met cliënten hoort Kortlang ook een andere reden om bij leven te schenken. ‘Als je hebt gelezen over een mooi onderzoek of een student wil ondersteunen met een reis, dan is met warme hand schenken heel leuk. Je ziet zelf wat er met het geld gedaan wordt, je maakt mee welke impact jouw donatie heeft. Die betrokkenheid kan heel inspirerend zijn!’
Praat erover
Nadenken over je nalatenschap is voor de meeste mensen lastig, maar erover praten kan veel rust brengen. ‘Als je in gedachten hebt dat je iets zou kunnen geven, dan is het goed om daarover in gesprek te gaan’, zegt Kortlang. ‘Dat kan met mensen in je eigen omgeving, maar je kan ook contact opnemen met het LUF. Daar werken hele prettige mensen die met je meedenken over je wensen. En is er een moeilijke vraag, of weet je al precies wat je in je testament wil hebben, dan kun je meteen naar de notaris. Wij zijn echt geen onneembare vesting.’
Het LUF kan helpen bij het in kaart brengen van uw wensen rondom schenken aan onderwijs of onderzoek en u verder informeren over de mogelijkheid tot nalaten aan de wetenschap. Wilt u meer weten of van gedachten wisselen? Neem dan contact op met relatiemanager Liesbeth van Biezen via e.van.biezen@luf.leidenuniv.nl of 071 527 6094.
Samen met redacteur en journalist Frederike de Raat schreef Erna Kortlang het boek Hoe lang zullen ze leven!? waarin ze antwoord geven op vijftig vragen over erfenis en nalatenschap. Voor geïnteresseerden hebben we een aantal exemplaren dat we mogen weggeven. Stuur een berichtje naar Liesbeth van Biezen via e.van.biezen@luf.leidenuniv.nl en vermeld daarbij kort waarom dit onderwerp uw interesse heeft. Zolang de voorraad strekt, sturen we u graag een exemplaar toe.
Over het boek
Wanneer is een levenstestament nuttig? Hoe zorg je dat je stiefkinderen wel of juist niet van je erven? En hoe voorkom je dat nabestaanden dubbele erfbelasting moeten betalen? De meeste mensen krijgen in hun leven wel een keer te maken met een nalatenschap en toch zijn dit vragen waar velen nooit over nadenken.
In Hoe lang zullen ze leven?! worden alle heikele kwesties rondom erven en nalaten besproken in duidelijke, lichtvoetige taal. De vragen zetten aan tot nadenken over de eigen situatie en de mogelijke consequenties van een nalatenschap of erfenis. Aan de hand van prikkelende praktijkvoorbeelden wordt uitgelegd welke keuzes er zijn en hoe je een erfenis goed kunt regelen.