Historische telescoop terug in de Oude Sterrewacht
De Oude Sterrewacht in Leiden heeft zijn belangrijkste sterrenkijker terug. Sinds de jaren zestig was de Meridiaankijker in Museum Boerhaave te bewonderen. Na ruim zestig jaar is de telescoop weer terug op de oude plek. En dat betekent dat ook het publiek ervan kan genieten tijdens een rondleiding.
De Meridiaankijker dateert uit 1861 en is bijna tweeënhalve meter lang. Door dit meetinstrument liepen alle klokken in Leiden gelijk. Het instrument is namelijk ontworpen om zo nauwkeurig mogelijk sterposities te bepalen, en zo te helpen bij de landelijke tijdmeting voor bijvoorbeeld de scheepvaart en spoorwegen.
Niet meer nodig voor onderzoek
De kijker moest begin jaren zestig van de vorige eeuw plaats maken. Het apparaat was niet meer nuttig voor onderzoek. ‘De Meridiaankijker was verouderd en omdat het een enorm groot apparaat is, stond het waarschijnlijk in de weg’, zegt Ignas Snellen, wetenschappelijk directeur van het instituut Sterrewacht van de Universiteit Leiden. Het apparaat is daarna overgebracht naar het Rijksmuseum Boerhaave waar het lang deel heeft uitgemaakt van de vaste collectie. Een paar jaar geleden verdween het naar de opslag.’
Rondleidingen in de Oude Sterrewacht
De leden van de Werkgroep Leidse Sterrewacht (WLS) vonden dat jammer. Zij onderhouden en repareren al decennia de historische kijkers en verzorgen samen met sterrenkundestudenten tientallen rondleidingen per jaar in de Oude Sterrewacht. Snellen is blij dat zij op het idee zijn gekomen om de Meridiaankijker terug te halen. ‘Ontzettend mooi dat dit is gelukt.’
Frans van Beek, voorzitter van de WLS, is heel trots. ‘We vertelden altijd al het verhaal over dit belangrijke instrument. Nu kunnen we hem eindelijk in al haar pracht aan het publiek laten zien. En dat is absoluut de moeite waard.’
De verhuizing van de meridiaankijker is mede mogelijk gemaakt door het Leidsche Sterrewacht Fonds, een fonds op naam bij het Leids Universiteits Fonds.
Wilt u meer weten over de mogelijkheden om een fonds op naam op te richten? Of overweegt u een bijdrage te doen aan een bestaand fonds? U kunt dan contact opnemen met Eliane Cohen via e.c.cohen@luf.leidenuniv.nl.
Redacteur: Christi Waanders (Universiteit Leiden)