Hoofdzaken: migraine, hormonen en de kunst van het voorspellen

Gisela Terwindt is hoogleraar Neurologie en hoofd van het Leidse Hoofdpijn Centrum. Ze is gespecialiseerd in migraine en andere paroxysmale hersenaandoeningen, met speciale aandacht voor vrouwengezondheid. Haar onderzoek laat zien dat migraine niet alleen belastend is, maar ook een risicofactor kan zijn voor vasculaire ziekten zoals beroerte, en dat hormonen een belangrijke rol spelen bij vrouwen met migraine.

Terwindt is actief in (inter)nationale hoofdpijnrichtlijnen, publiceerde meer dan 500 wetenschappelijke artikelen, schreef het boek Koppijn voor patiënten en zorgverleners, en presenteert De Hoofdpijnpodcast (te beluisteren op uw favoriete podcastapp of via hoofdpijnonderzoek.nl).

Tijdens deze lezing belicht Gisela Terwindt hoe hormonale factoren een rol spelen in migraine, welke andere leefstijlfactoren van invloed zijn, en hoe zij met het LUMC en TU-Delftteam probeert aanvallen te voorspellen. Ze laat zien hoe deze inzichten kunnen helpen bij preventie en betere zorg.

Een praesidium libertatis in Utrecht

Na een lange loopbaan aan de Leidse Faculteit der Rechtsgeleerdheid stapte Rick Lawson in 2025 over naar het College voor de Rechten van de Mens. Het College, dat in Utrecht is gevestigd, is een bij wet ingesteld orgaan waaraan allerlei taken zijn toevertrouwd: van de behandeling van klachten over discriminatie, via advisering over wetsvoorstellen en beleid, tot aan het houden van toezicht op detentie-omstandigheden.

In deze lezing bespreekt Lawson een aantal opmerkelijke uitspraken van het College, en gaat hij in op de uitdagingen waarvoor het College zich geplaatst ziet bij het beschermen en bevorderen van de mensenrechten in Nederland.

De ontdekking van Insulinde: op reis in Nederlands-Indië in de 19e eeuw

Het ‘prachtig ryk van Insulinde dat zich daar slingert om den evenaar, als een gordel van smaragd’. Met die woorden verheerlijkte Multatuli Nederlands-Indië in zijn Max Havelaar (1860). In de vroege negentiende eeuw, na de ondergang van de VOC, werd Indië voor het eerst een echte kolonie van Nederland. Vanaf dat moment gingen allerlei soorten reizigers op pad om de binnenlanden van Java, Sumatra en de ‘buitengewesten’ te verkennen: natuuronderzoekers, predikanten, zendelingen, taalgeleerden, ambtenaren, militairen en gelukszoekers, en later ook vrouwen en toeristen. Zij schreven volop reisverhalen om het ‘moederland’ te informeren over het koloniale project. Hoe reisden ze in die periode in Indië?

Samen met Scaliger-hoogleraar Rick Honings volgen we drie negentiende-eeuwers op hun reis door de kolonie. De natuuronderzoeker Caspar Georg Carl Reinwardt was een van de eersten die na het Engels Tussenbestuur in 1816 de Indonesische archipel verkende. De Oostenrijkse wereldreiziger Ida Pfeiffer begaf zich met gevaar voor eigen leven tussen de ‘koppensnellers’ op Borneo. En de sigarenfabrikant en schrijver Justus van Maurik bezocht Java als een vroege toerist. Welke woorden gebruikten ze om uiting te geven aan hun ervaring van de tropen? Hoe presenteerden ze zichzelf in hun werk? En wat zeggen de publicaties van deze negentiende-eeuwers over hun manier van denken?

Workshop 'De crisismanagement arena'

De wereld van risico's, rampen en crises verandert snel. Klimaatscrises, cybercrises, economische crises, terrorisme – we ervaren met elkaar meer en meer (dreigende) verstoringen (journalisten spreken van polycrises). De ene crisis is nog niet voorbij (COVID) of de volgende staat alweer voor de deur (hybride oorlogsvoering). De wereld van crisisbestrijders verandert mee. We zien een aanzienlijke mate van professionalisering en een groeiende betrokkenheid van organisaties die traditioneel weinig met crises ophadden. 

Met de groei van de crisisarena, ontstaat de vraag welke vaardigheden en eigenschappen nuttig of misschien zelfs vereist zijn. In deze workshop gaan we na wat de belangrijkste taken in dit domein zijn en wat iemand tot een talentvolle crisismanager maakt.

De workshop wordt gegeven door Arjen Boin, hoogleraar bij het Instituut Politieke Wetenschap en ook werkzaam als consultant bij Crisisplan.